8- Proustaversen
Heel de RTP gaat nergens over. De schrijver Proust is een zinnenbraker die duizenden bladzijden misbruikt om het uiteindelijk over niets wezenlijks te hebben. De hilarische sketch van Monty Python over het wereldkampioenschap ‘Proust Summaries’ brengt dit treffend in beeld. De uitgever Fasquelle die hij als eerste benadert, geeft het manuscript terug met de boodschap dat hij geen idee heeft waarover het gaat. Uitgever Ollendorf die hij als tweede benadert stuurt het manuscript ook terug, omdat hij oordeelt dat niemand op een boek zit te wachten waarin er dertig bladzijden nodig zijn om te beschrijven hoe iemand zich in zijn bed omdraait voor hij inslaapt.
8- Proustofielen
Eerder het tegendeel is waar. De RTP is een encyclopedie van beeldende kunst, literatuur, muziek, botanica, politieke ontwikkelingen, militaria, ontwikkelingspsychologie in de verschillende levensfasen van de protagonisten, gecombineerd met exploraties in de menselijke geest en in de kaleidoscoop van relationele interacties.
Alles wordt aangeboden in een literaire vorm die zorgvuldig verschillende literaire procedés in elkaar laat overvloeien: beschrijvingen volgen op essayistisch beschouwende paragrafen, spitse dialogen wisselen af met dromerige volzinnen, de centrale personages evolueren door het onbestemde tijdsverloop, de Lezer wordt direct aangesproken wanneer de Verteller aangeeft dat hij een bepaalde gebeurtenis later zal toelichten (en dat kan 500 pagina’s verderop zijn!), prolepsis wisselt af met analepsis, een poëtische ritmiek wisselt af met korte staccatozinnen, intertekstuele allusies wijzen naar de grote werken uit de wereldliteratuur, de vele vermeldingen van historische figuren scheppen een verdiepende context en tonen de eruditie van Marcel Proust, terwijl de Lezer zich niet de mindere hoeft te voelen, want hij kan kiezen om de vele intertekstuele aanwijzingen te doorgronden of ze te laten passeren. Nergens is de stijl belerend, betwetering of drammend maar alles wordt aangeboden op een manier die de Lezer uitnodigt om er datgene uit te halen wat hem of haar op dat moment het beste past.
Geef een reactie